MBO ICT

Hoe zit het mbo in elkaar? Lees wat de vier niveaus inhouden, wat er onder bbl en bol wordt verstaan en wat beroepspraktijk- vorming is.

Het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) leidt de helft van alle Nederlandse jongeren op voor de arbeidsmarkt. Om deze brede groep goed te bedienen, zijn er opleidingen op vier niveaus:

Mbo-niveaus:

• De assistent beroepsbeoefenaar op mbo-niveau 1 voert zijn werk onder begeleiding uit en heeft een assisterende, ondersteunende rol. Het gaat om weinig complex werk.
• De medewerker / basisberoepsbeoefenaar op mbo-niveau 2 doet zijn werk grotendeels zelfstandig en heeft een uitvoerende, ondersteunende rol. Het gaat veelal om standaardwerk.
• De zelfstandig medewerker / zelfstandig beroepsbeoefenaar op mbo-niveau 3 doet zijn werk geheel zelfstandig. Hij heeft diverse rollen, van uitvoerend en adviserend tot begeleidend, aansturend en controlerend. Hij doet zelfstandig werk en werk dat eigen inzicht vraagt.
• De middenkader functionaris / gespecialiseerd beroepsbeoefenaar op mbo-niveau 4 doet zijn werk geheel zelfstandig en is breed inzetbaar maar kan ook zelfstandig gespecialiseerd werk uitvoeren. Hij heeft diverse rollen, van uitvoerend tot coördinerend. Zijn werk kent afbreukrisico. 

 
Hoe hoger het niveau, hoe langer de opleiding: die kan variëren van een half tot vier jaar. In principe worden alle opleidingen zowel in voltijd (BOL) aangeboden als in de vorm van werkend leren (BBL). 

Stages, beroepspraktijkvorming
Het belangrijkste onderdeel van elke opleiding is de ‘beroepspraktijkvorming’ (BPV) bij een of meer leerbedrijven. De BPV kan de vorm hebben van een kortere of langere stage, maar ook van ‘werkend leren’.

BBL
In het laatste geval is de leerling als werknemer in dienst bij het bedrijf; hij gaat dan bijvoorbeeld één dag per week naar school en voert naast het werk ook studieopdrachten uit. We spreken dan van de ‘beroepsbegeleidende leerweg’ (BBL).

BOL
De leerlingen met één of meer gewone stages volgen de ‘beroepsopleidende leerweg’ (BOL). Bijna alle mbo-opleidingen hebben BBL- én BOL-varianten. 

Beroepsgericht onderwijs
De BPV wordt nog belangrijker door de overgang naar ‘beroepsgericht beroepsonderwijs’, want realistische werksituaties staan daarin centraal.

Doorstuderen
Mbo’ers met een diploma van niveau 4 mogen doorstuderen in het hbo. Ook binnen het mbo wordt veel doorgeleerd. Doordat de verschillende niveaus op elkaar zijn afgestemd, kan een diploma van een hoger niveau in relatief korte tijd worden gehaald.

Scholen
Mbo-opleidingen worden doorgaans verzorgd door regionale opleidingencentra (ROC’s), maar ook particuliere opleiders zijn op dit gebied actief. U vindt ze op ROC.nl.

OVERZICHT MBO-ICT-OPLEIDINGEN

Het mbo heeft opleidingen voor ‘pure’ ICT-beroepen zoals netwerkbeheerder, maar ook voor beroepen waarin ICT een onmisbaar hulpmiddel is. Voor beide soorten opleidingen ontwikkelt Loket MBO-ICT de landelijke exameneisen.

Mbo-opleidingen worden aangeboden door ‘gewone’ mbo-scholen (de regionale opleidingencentra ofwel ROC’s) maar ook door particuliere opleiders. U kunt ze allemaal vinden via ROC.nl.

• Kantoorautomatisering
  Bij kantoorautomatisering gaat het om alle taken die nodig zijn om de ICT binnen een moderne kantooromgeving goed te laten werken. Daarvoor zijn beheerders nodig, maar ook ondersteuners en ontwikkelaars.
• Industriële automatisering
  ICT speelt een steeds grotere rol bij de aansturing van industriële processen. Dat betekent werk voor ICT’ers, maar ook andere beroepen krijgen een groeiende ICT-component.
• Domotica/ building automation
  Steeds meer functies in woningen en andere gebouwen worden elektronisch aangestuurd. Dat heeft geleid tot een nieuw vakgebied.
• Elektrotechniek
  Elektrotechniek wordt steeds digitaler van aard. In de opleidingen zit tegenwoordig dus een flinke dosis ICT.
• Particulier digitaal onderzoeker
  Beveiliging wordt in de ICT steeds belangrijker. De particulier digitaal onderzoeker is op dit gebied dé vakman.